Sizce tekerleme okuyarak kilo vermek mümkün mü?
Hangisini tercih edersiniz: Yüksek bir maaş mı yoksa iş
arkadaşlarınızınkinden yüksek herhangi bir maaş mı?
Mavi gözlü annenin kızının mavi gözlü olması mı, yoksa mavi
gözlü kızın annesinin mavi gözlü olması mı daha muhtemel?
Dönme dolaba binmek mi yoksa bisiklet sürmek mi daha
tehlikeli?
Bir psikoloji deneyi içini birine öldürücü şoklar vermeyi
kabul eder misiniz?
Kitabı isminden dolayı tetikte değilseniz, bu sorulara
verdiğiniz yanıtların bazıları muhtemelen irrasyonel. Dahası, tüm soruları
yanıtladıysanız kesinlikle irrasyonelsiniz, çünkü kimisinde yanıt vermeye
yetecek kadar bilgi yok. Mutlaka yargıya vara ihtiyacı ise irrasyonelliğin sık
rastlanılan sebeplerinden biri.
Stuart Sutherland’in
İngiltere’de kült haline gelmiş ve yılardır çok satanlar listesinde bulunan
kitabı İrrasyonel, pek çok psikolojik
deneyinden ve gündelik yaşamdan çoğu zaman sizi şaşkınlığa sürükleyecek
örnekler sunarak, irrasyonelliğin yaygınlığını ve olağanlığını gözler önüne
seriyor. Ünlü Milgram deneyinden Genovese Sendromuna, Pearl Harbor
bombardımanından şampuan reklamına kadar pek çok farklı olguyu inceleyerek, ‘’
içimizdeki düşmanın ‘’ nelere yol açabileceğini gösteriyor.
Bu kitabı okurken ‘’ Biri bunu bana çok önce anlatılmalıydı
‘’ diyeceksiniz.
Kesinlikle büyüleyici.
Oliver Sacks
Bu kitabı almalısınız, her evde bir tane bulunulmalı. Dahası
uygarlığımızın gelişimi adına otel odalarının başucu çekmecelerine bu kitabı koymalılar.
The Guardian
İnanılmaz sürükleyici ve fevkalade iyi yazılmış.
Richard Dawkins
… kitabı neredeyse bir solukta okudum ve kendi kendime de ‘
neden bunu satın alır almaz okumadım ’
diye kızdım.
İsmet Berkan, Radikal
Baştan sona canlı, eğlenceli ve etkiliyeci.
British Journal of Psychiatry
Psikoloji romanlarını okumayı sevdiğimi artık
biliyorsunuz. Bu kitapta bu doğrultuda
okuduğum ve oldukça keyif aldığım bir durak oldu. Kitap tanıtımında sorulan
sorular ilgimi de çekti, tanıtımda yazanlarda merak uyandırıcıydı. Sonuç
olarak, kütüphaneden bu kitap elimde evime doğru yol aldım. Ve akşamına kitap
elimde, gözümden uyku akarken zar zor okumayı arım bırakıp yatmaya gidebildim.
İlk önce şunu söyleyeyim, kitap tanıtımında sorulan tüm
soruların cevabı kitap içinde mevcut.
Özellikle; Hangisini tercih edersiniz: Yüksek bir maaş mı
yoksa iş arkadaşlarınızınkinden yüksek herhangi bir maaş mı? Sorusunun cevabı
beni çok şaşırttı. Kitabı okursanız eğer sizde bu cevaba şaşırır mısınız, merak
ediyorum doğrusu.
Hadi kitabı biraz anlatayım artık;
Kitap 23 bölümden oluşuyor. İnsanların yaptığı en önemli irrasyonellilerini
konularını içeren.
Çok keyifle okunan bölümler bular.
Yazar psikolojik kavramları çok yoğun kullanmamış,
kullandıklarını ise bu bilim dalından kişilerin rahat okuması açısından oldukça
yalın bir şekilde açıklayarak kullanmış. O sebeple kitabı çok rahat bir şekilde
okudum. Bilmediğim, anlamadığım kavramlar yoktu.
Hatta yazar istatistikîn önemini ve daha rasyonel kararlar
almak için bu bilimi kullanmamız gerektiğini vurgulayıp, açıklamalar yaparken
istatistiğe ait kavramlar içinde aynı açıklama yöntemini kullanmış.
Sanırsam kitabın bu kadar çok okunmasının nedeni de bu.
Kavramları bilmeseniz de, hem yalın bir dille kavramı anlatıp örneklendiriyor
kitap. O sebeple de daha çok okuyucuyu, bilim dışından olanları da
kapsayabiliyor.
İnsanların irrasyonelliklerin okudukça sizde şaşıracak,
hatta bazen bu irrasyonel insanların içinde olduğunuzu fark edip utanacaksınız
belki de.
Kitapta okumaktan en çok zevk alığım, hatta beni zaman zaman
kahkaha attıran kısım ise her bölüm sonunda yer alan Kıssadan Hisse bölümü. Konuyu özetlerden öyle komik ifadeler ile
yazar özetlemiş ki, insanın yüzünün gülmemesi imkânsız bence.
Kısaca özetlemek gerekirse ben kitabı çok sevdim ve çok
şeyde öğrendim. Dilinin de oldukça yalın olması nedeni ile sizlere de rahatça
tavsiye edebilirim.
Olumsuz bir görüş söylemem gerekirse kitap hakkında; Kitapta
verilen bazı istatistikî kavram ve yorumlar beni zaman zaman sıktı, okulda en
sevdiğim derslerden değildi istatistik, ama bu tamamı ile benim ile istatistik
arasında ki bir mevzu. Sizi sıkmayabilir belki…
Kitap hakkında düşüncelerimi paylaşmayı bitirmeden önce şunu
da söylemek isterim: yazar esas irrasyonelliği görmek istiyorsa ülkemize gelmeliydi. Hatta kitabın ismi bile irrasyonelden çok
daha fazla bir tanımlamayı hak ederdi sanırı. Yazar vefat ettiği için bu mümkün
değil ne yazık… Yazarın toprağı bol oldun diyerek bugünlük benden bu kadar…
Sevgiler…
Ufak bir not yazarın kendi manik depresif bozukluğunu
anlattığı ve dilin de oldukça samimi olduğu söylenen Breakdown okuma listeme alındı bile.
